جای خالی چک های الکترونیکی در روز های کرونایی - مجله عکسفا

به گزارش خبرگزاری مالی ایران ، قانون اصلاح صدور چک در آبان سال 97 توسط مجلس شوای اسلامی تصویب شد که یکی از مواد این قانون راه اندازی چک الکترونیک توسط بانک مرکزی بود. مقرر شد ظرف مدت یک سال یعنی تا 21/ 09/ 98 بانک مرکزی زیرساخت های لازم برای صدور چک الکترونیکی را فراهم کند اما حدود 5 ماهی از قول بانک مرکزی می گذرد و هیچ خبری از چک الکترونیک در بانک ها نیست.

لازم به ذکر است در طول این فرصتِ یک ساله، بانک مرکزی پیش نویسی را منتشر و از صاحب نظران خواست تا نظراتشان را درباره راه اندازی هر چه بهتر و موثرتر چک الکترونیک ارائه نمایند.

با شیوع و گسترش ویروس کرونا، در چنین شرایطی که مراجعه به بانک ها امری بسیار خطرناک و پرریسک است، خدمات غیر حضوری و الکترونیکی نقش بسیار مهمی در قطع این زنجیره کرونایی دارد.

با اینکه بسیاری از بانک ها سعی در گسترش ارائه خدمات غیرحضوری و الکترونیکی دارند, خدمات مربوط به چک از غافله جا مانده و به صورت حضوری به مردم ارائه می شوند. در حالی که کافیست نگاهی به آمار چک های مبادله شده در ماه های مختلف بیندازید تا متوجه شوید که خدمات چک یکی از پرمتقاضی ترین خدمات شبکه بانکی کشور است.

بعضی از کارشناسان مطرح مالی در این باره می گویند: اگر قانون مربوط به چک های الکترونیک اجرا شوند, می توانیم امیدوار باشیم که آمار چک های برگشتی به مراتب کاهش می یابد و در این شرایط حساس تأثیر چشمگیری در کاهش مراجعات حضوری به بانک ها خواهد داشت.

چک الکترونیک چیست؟

چک الکترونیکی یک ابزار نوین پرداخت متشکل از امنیت، سرعت است و دارای فرآیند بازدهی تمام تراکنش های الکترونیکی مشابه و همراه با زیرساخت قانونی گسترش یافته صحیح است که قابلیت جایگزینی با چک های کاغذی در فرآیندهای تجاری را دارد.

بدقولی بانک مرکزی مربوط به ضعف زیر ساخت نبود

هوشنگ ابراهیمی کارشناس مسائل مالی، در این باره اظهار کرد: به نظر نمی رسد تعلل در راه اندازی چک الکترونیک مشکل پیش ساختی داشته باشد زیرا بانک مرکزی سامانه مخصوص چک های الکترونیک را معرفی هم نموده است.

وی ادامه داد: این مسئله درست است که بانک مرکزی به قول خود عمل نکرد اما باید در نظر بگیریم که بانک مرکزی بیماری کرونا را پیش بینی ننموده بود. علاوه بر آن در این شرایط که ویروس کرونا در سراسر کشور گسترش یافته است, بانک مرکزی کنار مردم مانده است و اقدامات تاثیرگذاری برای آرامش مردم در نظر گرفته است.

ابراهیمی گفت: تعداد مبادلات چک در یک ماه بسیار بالاست, از این جهت بهتر بود بانک مرکزی توجه ویژه ای به الکترونیکی شدن خدمات چک کند زیرا خدمات مربوط به چک باعث مراجعه افراد به شعب بانکی می گردد. بانک ها از یک سو سعی بر کاهش مراجعه به شعب بانکی دارند و از سویی دیگر شرایط را برای این کار فراهم نمی نمایند.

این کارشناس مالی در انتها بیان نمود: خدمات چک الکترونیک می تواند از خرید و فروش دسته چک و گم شدن دسته چک جلوگیری کند و موجب تسهیل وصول چک گردد.

لازم به ذکر است طبق جدیدترین گزارش بانک مرکزی، تنها در بهمن ماه سال گذشته 8/6، میلیون فقره چک در کشور مبادله شده که برای تمامی مسائل آن از جمله وصول، برگشت زدن و ... مشتری باید به بانک مراجعه می شد.

حذف کاغذ از بین مردم, نتیجه الکترونیکی شدن چک

زهرا مدنی یکی از کارمندان بانکی و کارشناس ارشد مالی، در مورد تعلل بانک مرکزی و عملیاتی نشدن چک الکترونیک اظهار کرد: بانک مرکزی پیروز به عملیاتی شدن چک الکترونیک نشد اما سال جاری فرصت دارد تا زیرساخت های لازم جهت اجرایی شدن چک های الکترونیک فراهم کند.

وی ادامه داد: الکترونیکی شدن چک ها باید از خیلی وقت پیش اجرا می شد زیرا مبادلات مربوط به چک بیشترین مراجعه بانکی را دارد و در حال حاضر که ویروس کرونا باعث شده تا مردم در خانه های خودشان بمانند الکترونیکی و مجازی شدن چک ها می توانست یاری شایانی در از بین بردن این ویروس یا حداقل جلوگیری از گسترش آن کند.

مدنی بیان نمود: الکترونیکی شدن چک ها می تواند موجب حذف کاغذ در بین مردم باشد.از طرفی حذف کاغذ به زنده ماندن طبیعت یاری می نماید و از طرفی دیگر جعل چک بانکی بشدت سخت و غیر ممکن می گردد و می تواند از کلاهبرداری های ممکن جلوگیری کند.

وی در انتها گفت: امکان انتقال چک های الکترونیک بسیار آسان است. همچنین انتشار چک های الکترونیکی علاوه بر دستاوردهای مالی، می تواند جان بسیار از افراد و کارمندهای بانک را نجات دهد.

حال باید منتظر ماند و دید که بانک مرکزی در این روزهای کرونایی برای کاهش مراجعات مردمی به بانک ها و نیز ممانعت از متضرر شدن مردم در حوادثی مانند آنچه در ابتدا ذکر شد، عزم خود را برای راه اندازی چک الکترونیک جزم خواهد نمود یا خیر؟

البته باید به این مسئله هم توجه کرد که بانک مرکزی در این ایام یاری های شایانی به مردم جهت آسان تر شدن شرایط زندگی و معیشتی از جمله وام یک میلیون تومانی نموده است.