مشارکت پر رنگ کسبه بازار تبریز در مرمت و بازسازی بزرگ ترین بازار مسقف دنیا - مجله عکسفا

به گزارش خبرنگاران به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، بازار تبریز یکی از بزرگ ترین بازارهای سرپوشیده دنیا و از شاهکارهای معماری ایرانی است.

بازاریان تبریز در همکاری مشترک با اداره کل میراث فرهنگی استان و پایگاه میراث دنیای بازار تبریز طی 10 سال گذشته در مرمت و بهسازی بیش از 90 درصد بافت آسیب دیده این اثر فاخر تاریخی، به طور مستقیم ایفای نقش نموده اند.

این بازار منحصر به فرد با وجود گذشت صدها سال، اهمیت تجاری خود را از دست نداده، به طوری که هم اکنون 80 درصد شریان مالی منطقه در آن جریان دارد.

بازار تبریز هم اکنون به طول یک کیلومتر بزرگ ترین مجموعه به هم پیوسته و مسقف دنیاست که در سال 1389 در فهرست آثار دنیای یونسکو به ثبت رسیده است.

طاق ها و گنبدهای بلند، سازه های آجری به هم پیوسته، آرایش مغازه ها، کثرت تیمچه ها، وجود انواع مشاغل و تعداد زیادی مدرسه و مسجد که در کنار سراهای بازرگانی نهاده شده اند، این بازار را نمونه ای عالی از محیط تجارت و زندگی شرقی ساخته است.

سبک معماری، کثرت سراها و تیمچه ها و وجود تعدادی مدرسه و مسجد نیز به این مجموعه اهمیت خاصی داده اند.

مرتضی آبدار مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، در مورد مراحل مرمت بزرگترین بازار مسقف دنیا طی 10 سال گذشته، گفت: بازاریان تبریز در طول 10 سال گذشته، قبل و بعد از ثبت دنیای این اثر با همکاری کامل اداره کل میراث فرهنگی استان در زمینه های گوناگون، به مرمت این بازار بزرگ پرداخته اند، شایان ذکر است که میراث فرهنگی استان و پایگاه میراث دنیای بازار تبریز طی 10 سال گذشته، مبلغی بالغ بر 15 میلیارد تومان در راستای مرمت، بازسازی و احیای قسمت های مختلف این بازار هزینه نموده است.

آبدار، ضمن بیان مطلب فوق، یادآور شد: بازاریان تبریز در مرمت تمامی تیمچه ها، راسته ها، دالان ها، سراها و ... بازار تبریز مشارکت داشته اند، به طوریکه 70 درصد عملیات بازسازی را بازاریان با نظارت کارشناسان میراث فرهنگی استان به ثمر رسانده اند.

او با اشاره به حادثه آتش سوزی سال 88 در سرای (ایکی قاپیلی لار) در آستانه ثبت دنیای بازار، ادامه داد: با همت بازاریان و میراث فرهنگی 120 مغازه سرای (ایکی قاپیلی لار) که بر اثر آتش سوزی تخریب شده بودند، طی یک سال مورد بازسازی و مرمت نهاده شد و در نهایت در سال 89 بازار تبریز پس از آنالیز های کارشناسان سازمان یونسکو به ثبت دنیای رسید.

آبدار با تاکید به اینکه طی 10 سال گذشته بازار تاریخی تبریز در کنار پایش و رصد مداوم وضعیت از سوی پایگاه دنیای بازار تبریز، بر اساس ضوابط میراث دنیای مورد حفاظت و مرمت تکمیلی نهاده شده است، ادامه داد: با توجه به ضرورت رعایت ضوابط میراث فرهنگی در این بازار تاریخی، همیشه کوشش کارشناسان و متخصصان میراث فرهنگی استان، پایگاه میراث دنیای بازار و بازاریان تبریز بر این بوده است تا با فراهم سازی ظرفیت های لازم تمام نقاط بازار از طرح های مرمتی و حفاظتی برخوردار باشد.

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی با بیان اینکه مرمت بخش عمده ای از تیمچه ها و سراها با مشارکت میراث فرهنگی و کسبه بازار به اتمام رسیده است، اضافه کرد: در سالهای اخیر مرمت و بازسازی تیمچه ها، سراها و مساجدی مانند، سرای امیر، تیمچه های میرزا شفیع، شعربافان کوچک، حاج صفر علی، سقط فروشان، ملک، سراهای حاج حسین، میرابوالحسن، آلمانی ها، کچه چیلر، حاج محمد قلی، کیشمیش چیلر، صاحب دیوان، بازارهای قندفروشان کوچک و بزرگ، دَوه چی، حاج علی اکبر، دالان مدقالچی و مساجدی از جمله صادقیه، 63 ستون، قاضی و مساجد جامع مورد مرمت و بازسازی نهاده شده اند.

آبدار همچنین جداره سازی بازار کیشمیش چیلر، مسگران، دوه چی، میرزا جلیل، میرابوالحسن، سرخاب و میرزا شفیع را از سایر اقدامات مشارکتی این اداره کل عنوان نمود.

او در ادامه به شورای ساماندهی بازار تبریز در استانداری آذربایجان شرقی اشاره نمود و گفت: این شورا که به منظور رسیدگی و فعالیت همه جانبه تمامی دستگاه ها در راستای پیشبرد اهداف بازار تشکیل یافته است، با مشارکت جمعی نهادها و دستگاه ها به اقدامات لازم جامه عمل می پوشاند، به طور مثال در تکمیل زیرساخت های حفاظتی و بازسازی بازار تبریز، تاکنون 70 درصد از بخش های مختلف بازار با مشارکت میراث فرهنگی، آب و فاضلاب استان و شهرداری تبریز به شبکه فاضلاب شهری متصل شده و سایر مناطق نیز در حال تکمیل هستند، همچنین در راستای یکسان سازی معابر عبوری شهرداری تبریز طی دو سال اخیر اقدام به کف سازی معابر عبوری مناطق مختلف بازار نموده است.

مدیر کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه هدف اصلی میراث فرهنگی و پایگاه دنیای بازار در کاهش طرح های ناهمگون با ضوابط میراث دنیای است، گفت: با نظارت نیروهای یگان حفاظت، درصدد کاهش طرح های ناهمگون با بافت تاریخی بازار تبریز با ارائه تذکر کتبی و در صورت عدم رعایت مجدد با اقدام به وسیله مراجع قضایی هستیم.

آبدار با بیان اینکه مرمت و بازسازی بازار بزرگ تبریز همچنان در حال پیگیری است، گفت: با توجه به وسعت این بازار، اعمال طرح های مرمتی همچنان ادامه دارد و کارشناسان میراث فرهنگی استان همیشه در کوشش اند تا از بروز کوچک ترین آسیب به بافت تاریخی بازار تبریز، جلوگیری نمایند، از اینرو طی بازه های زمانی تعیین مناطق حساس و محتمل بر مرمت شناسایی و در دستور کار قرار خواهد گرفت.

مدیر کل میراث فرهنگی استان در انتها با اشاره به نقش پر رنگ تاریخی، فرهنگی و هویتی بازار در تاریخ تبریز، ابراز امیدواری کرد، کسبه بازار تبریز همانند گذشته در جهت صیانت از این اندوخته و میراث ارزشمند تاریخی و هویتی همراه اداره کل میراث فرهنگی استان باشند.