توسل به دیرباوری (Argument from Incredulity) ، مغلطه به زبان آدمیزاد (68) - مجله عکسفا

معادل انگلیسی: Argument from Incredulity

معادل های جایگزین: توسل به شگفتی، دیرباوری شخصی

الگوی منطقی:

شخص 1 ادعایی می نماید.

شخص 2 نمی تواند آن ادعا را باور کند.

شخص 2، بدون ارائه هیچ دلیلی جز این که نمی تواند یا حاضر نیست ادعای شخص 1 را باور کند، این ادعا را اشتباه یا غیرمحتمل می پندارد.

مثال 1:

(از فیلم بازگشت به آینده (Back to the Future))

مارتی: داک، من از آینده اومدم. من با ماشین زمانی اومدم اینجا که خودت اختراع کردی. حالا به کمکت نیاز دارم تا به سال 1985 برگردم.

داک: من به اندازه کافی شوخی های مسخره شنیدم. شب بخیر پسری که از آینده اومده!

شرح: مشخصاً ادعای مارتی مضحک است، ولی داک جز ناباوری شخصی دلیل دیگری برای رد کردن ادعای او اعلام نکرد. در ادامه مارتی با اشاره به Flux Capacitor به داک ثابت می نماید که از آینده آمده و داک هم ادعای او را می پذیرد. با توجه به ذات ادعای مارتی، ردیه داک بر ادعای مارتی (گرچه از لحاظ فنی مغلطه آمیز است) در مقایسه با جدی دریافت احتمال سفر در زمان و پرسیدن سوال های جدی در این زمینه کاری منطقی تر است.

مثال 2:

ناسا: بله، ما واقعاً روی ماه فرودی موفقیت آمیز داشتیم.

TinFoilHatGuy1969: آره جون خودت. لابد می خوای بگی الویس هم واقعاً مرده.

شرح: اکراه برای پذیرفتن ایده هایی که در نظر آدم باورناپذیر جلوه می نمایند مغلطه آمیز است، خصوصاً وقتی این ایده ها مشهور باشند و منابع معبتر صحت این ادعاها را تایید نموده باشند. مثلاً ناسا صحت فرود آمدن روی ماه را تایید نموده است.

استثنا: مشخصاً ما نمی توانیم روی رد یا تایید هر ایده دیوانه واری که یک آدم دیوانه از خودش درآورده وقت بگذاریم. اشخاصی که از اعتبار کمی برخوردارند و می خواهند ایده های بعیدی را به جهان عرضه نمایند، باید مدارک قوی ای برای اثبات ادعاها و پذیرش نظریاتشان ارائه نمایند.

منابع:

Bebbington, D. (2011). Argument from personal incredulity. Think, 10(28), 27-28. https://doi.org/10.1017/S1477175611000030

ترجمه ای از:

Logically Fallacious