مدیریت دانش چیست؟ - مجله عکسفا

خبرنگاران | سرویس علوم - مدیریت دانش چیست؟ مدیریت دانش اساسا در خصوص به دست آوردن دانش صحیح در شخص مناسب و در زمان مناسب است. این به خودی خود پیچیده به نظر نمی رسد، اما با استراتژی شرکت، درک از چیستی و کجایی دانش، و ایجاد فرایند هایی مرتبط است که عملکرد های سازمانی را محدود نموده و اطمینان می دهد که ابتکارات اعضای سازمان پذیرفته و حمایت می شوند. مدیریت دانش، همچنین ممکن است شامل ایجاد دانش جدید باشد، یا تنها می تواند بر اشتراک دانش، ذخیره سازی و پالایش دانش تمرکز کند.

بسیار اهمیت دارد که به خاطر داشته باشید هدف کلی مدیریت دانش ایجاد ارزش و اهرم و اصلاح دانش شرکت است تا به اهداف سازمانی دست یابد.

مدیریت دانش چیست؟

مدیریت دانش، استفاده از دانش و توانایی های همه افراد یک سازمان یا شرکت است که از این طریق، آن سازمان به اهداف و چشم انداز های خود دست پیدا کند. مدیریت دانش متدی است که سازمان های پیروز قرن 21 آنرا به کار گرفته اند. دقت کنید که در اینجا، دانش چیزی فراتر از داده و اطلاعات است. در مدیریت دانش، منظور از دانش همه اطلاعات راه چاره های مرتبط، آموزش ها و تجربیات افراد است.

در پاسخ به این سوال که مدیریت دانش چیست؟ تعاریف گوناگونی آمده است. مهم ترین ابعاد در استراتژی مدیریت دانش عبارت است از:

• استراتژِی: استراتژی باید براساس سایر استراتژی های شرکت باشد. هدف از آن مدیریت، اشتراک گذاری و فراوری دانش مرتبط است که به برآورده کردن الزامات تاکتیکی و استراتژیکی یاری می نماید.
• فرهنگ سازمانی: فرهنگ سازمانی بر نحوه تعامل افراد، خاستگاهی که در آن دانش ایجاد می گردد، مقاومت افراد در برابر تغییرات خاص و درنهایت روشی که آن ها دانش را به اشتراک می گذارند (یا روشی که به اشتراک نمی گذارند) تاثیر می گذارد.
• فرآیند سازمانی: فرایند های درست، محیط ها و سیستم هایی که اجرای مدیریت دانش در سازمان را امکان پذیر می نماید.
• مدیریت و رهبری: مدیریت دانش احتیاجمند رهبری با صلاحیت و با تجربه در تمام سطوح است. انواع گسترده ای از نقش های مربوط به آن وجود داد که یک سازمان ممکن است احتیاج به اجرای آن داشته باشد یا برعکس. از جمله مدیران دانش، کارگزاران دانش و غیره.
• تکنولوژی: سیستم ها، ابزار ها و فن آوری هایی که احتیاج های یک سازمان را برآورده می نمایند، به درستی طراحی شده اند و اجرا می شوند.
• سیاست ها: حمایت بلند مدت برای پیاده سازی و حفظ ابتکاراتی است که عملا همه عملکرد های سازمانی را شامل می شوند ولی ممکن است برای اجرا (هم از نظر زمان و هم مالی) پرهزینه بوده و اغلب بازده قابل رویت مستقیمی در سرمایه گذاری ندارند.

در گذشته، اقدامات ناپیروز اغلب به دلیل تمرکز بیش از حد بر ابزار ها و سیستم های مدیریت دانش ابتدایی و بدون در نظر دریافت سایر قسمت ها بود، درحالی که مدیریت دانش درمورد افراد و تعامل انسانی است. امروزه، چنین سیستم هایی می توانند امکان دستیابی به افکار و ایده های زیادی را فراهم نمایند. ایده هایی مثل امکان برقراری کنفرانس مجازی که ارتباط بین مردم نقاط مختلف جهان را ممکن می سازد.

وظایف مدیریت دانش چیست؟

مدیریت دانش در یک سازمان مسئول فهمیدن موارد زیر است:

• سازمان شما چه دانشی دارد؟
• دانش در کجا واقع شده است؛ مثلا در دست یک متخصص حرفه ای خاص، بر روی کاغذ، در دست یک سازمان خاص، در مستندات قدیمی و غیره.
• این دانش در چه فرمی ذخیره شده است؛ مثلا در ذهن متخصصین، بر روی کاغذ و غیره.
• بهترین روش انتقال این دانش به افراد مرتبط، برای استفاده از آن و همچنین اطمینان از حفظ آن؛ مثل ایجاد یک رابطه موثر میان متخصصین و تازه واردان و غیره.
• تشخیص درست ارزیابی آگاهانه میزان واقعی دانش در مقابل احتیاج ها و رفتار های مناسب. برای مثال استخدام یا اخراج نیروها، ترویج دانش یا ایجاد دانش و غیره.

فواید مدیریت دانش چیست؟

مفید است، زیرا به دانش به عنوان یک دارایی واقعی نگاه می نماید و نه یک چیز ناملموس. بدین ترتیب، به شرکت امکان حفاظت و بهره برداری هرچه بهتر دانشی که دارد را می دهد. همچنین یاری می نماید شرکت دانسته های خود را مطابق با احتیاج ها توسعه دهد. به عبارت دیگر مدیریت دانش:

• به شرکت یاری می نماید از پیروزیت ها و شکست های گذشته اش یاد یگیرد.
• با گسترش دانش موجود به بخش هایی که شرکت قصد کسب چیزی را دارد، از دانش موجود بهره وری بهتری می نماید. برای مثال از دانش یک دپارتمان استفاده می نماید تا محصولات دپارتمان دیگر را پیشرفت دهد یا از دانش گذشته استفاده می نماید تا یک راه چاره جدید فراوری کند و ...
• ترویج تمرکز بلند مدت بر توسعه صلاحیت ها و مهارت های مناسب و حذف دانش از کار افتاده.
• توانایی افراد شرکت برای خلاقیت و نوآوری را افزایش می دهد.

متاسفانه مدیریت دانش، حوزه ایست که تعریف آن جهانی نشده و اغلب شرکت ها به آن تمایلی نشان نمی دهند چرا که اجرای درست روش های آن کمی پرهزینه است.

نظر شما در خصوص مدیریت دانش چیست؟ آیا در زمینه مدیریت دانش تجربه ای داشته اید؟ آیا شرکتی را می شناسید که با به کارگیری اصول مدیریت دانش به سود یا پیروزیت بیشتری دست یافته باشد؟ تجربیات و دیدگاه هایتان را با ما و سایر کاربران خبرنگاران به اشتراک بگذارید.