اجرا طرح 15 سال طول نمی کشد، اگر کرونا بگذارد
به گزارش مجله عکسفا، در آخرین ساعات بیستم فروردین سال جاری، مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از اصلاح آیین نامه ی هیات امنایی شدن 21 مجموعه ملی موزه ای که در سال 1383 تصویب شده بود، اطلاع داد.
آیین نامه ای که قانون آن 15 سال قبل در ادامه قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی به تصویبِ مجلس وقت رسید و اجازه می داد تا نگهداری و اداره اماکن و محوطه های تاریخی و موزه ها به هیات های امنا واگذار گردد. هرچند از آن موقع به بعد گاهی خبرهایی از هیات امنایی شدن بعضی از موزه ها منتشر می شدند و حتی از شروع بعضی اقدامات توسط این اعضای هیات امنا در موزه ها حرف هایی به گوش می رسید، اما با اطلاعاتی که توسط وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به تازگی منتشر شد و از برگزاری جلسه هیات وزیران برای تصویب اصلاح این آیین نامه خبر می داد، اکنون امیدواری ها برای شروع اجرایی شدن این طرح بیشتر شده است.
رضا معصومی راد، رئیس دبیرخانه شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری درباره ماده 5 قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مصوب مجلس در سال 83 ، که اجازه می دهد این سازمان، اماکن و محوطه های تاریخی و کاخ موزه ها به صورت هیات امنایی اداره شوند، نخست به این نکته تاکید می نماید که تصویب اصلاح آیین نامه اجرایی این ماده در شرایط کنونی ناشی از شیوع ویروس کرونا و رکود فعالیت های گردشگری داخلی و خارجی، زمینه مناسبی برای بهره گیری از ظرفیت حمایت و یاری خیرین و دوستداران میراث فرهنگی را به منظور حفظ و نگهداری و اداره مجموعه های فاخر میراث جهانی و ملی فراهم می نماید.
وی اجرایی شدن این ماده قانونی را که در بند ت ماده 100 قانون برنامه ششم نیز بار دیگر مورد تأکید قرار گرفته، از تکالیف مهم بخش میراث فرهنگی و گردشگری می داند که اجرای آن به دلایل مختلف از جمله نقص های آئین نامه اجرایی و تغییر و تحولات اداری و مدیریتی معوق مانده است.
او با اشاره به اقداماتی که هر از گاهی برای عملیاتی شدن این تکلیف قانونی صورت گرفته، ولی به نتیجه نرسیده بودند، بیان می نماید: از زمان حضور آقای مونسان در این دستگاه، او دستور اجرای این تکلیف و اقدام برای اصلاح آئین نامه با هدف تسریع و تسهیل و ارتقای صندلی هیأت امنا را به دبیرخانه شورای عالی صادر کرد و با تشکیل کارگروه و آنالیز های کارشناسی، سناریوهای مختلف آنالیز و پس از تهیه پیش نویس آئین نامه اصلاحی، سایر دستورالعمل ها و چهارچوب های اداری، اقتصادی، نظارتی، فنی و حقوقی نیز تدوین شد که پس از تشکیل هیأت امنا توسط وزیر ابلاغ خواهد شد.
وی به نتیجه رساندن این آئین نامه را برای میراث فرهنگی و گردشگری دارای سود و منفعت زیادی می داند و ادامه می دهد: در شرایطی مانند یاری دوستداران میراث فرهنگی و خیرینی که قصد یاری به محوطه های تاریخی مانند تخت جمشید، پاسارگاد، شوش، موزه ها و ... را برای بازسازی، حفاظت در مقابل بحران ها داشته باشند، امکان وصول این یاری ها را نداشتیم چون امکان قانونی آن فراهم نبود، ولی در صورتی که مدیریت هیات امنایی باشد، این ظرفیت برای آن مجموعه ها فراهم می گردد.
معصومی راد تاکید می نماید: به همین دلیل اصلاح آیین نامه به این صورت که بتواند اشکالات موجود را برطرف کند، انجام شد.
به گفته وی، آیین نامه قبلی به دلیل تغییر و تحولات در ساختار اداری دولت و عناوین وزارتخانه ها و سازمان هایی که به عنوان شخصیت حقوقی در هیأت های امنا عضویت داشتند، مستلزم بازنگری و اصلاح بود. همچنین سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تبدیل شد که باید در اجرای این تکلیف متناسب با ساختار جدید از اختیارات لازم برخوردار می شد، از سوی دیگر بعضی مفاهیم مانند مجموعه ملی و استانی، در آیین نامه قبلی ذکر نشده بودند که در آیین نامه اصلاحی تعریف و تدقیق شدند.
او با تائید و تاکید بر اختصاصی شدن درآمد این مجموعه ها در بودجه سنواتی از سال 1397، هیأت امنایی شدن آنها را لازمه جذب این بودجه و هزینه کردن در محل دقیق آن ها می داند.
وی اضافه می نماید: موزه ها مواریث فرهنگی و جزو نفایس و اموال ملی و هویتی ما هستند و ضروری است علاوه بر بودجه دولت که به صورت یاری در اختیار وزارتخانه و برای این مجموعه ها قرار می گیرد، درآمدهای ایجاد و کسب شده آنها را پس از واریز به حساب های دولت و نزد خزانه برای اداره و نگهداری به خود این مجموعه ها برگرداند.
به گفته او، هیات امنایی شدن آنها مانند دانشگاه ها این زمینه را به طور قانونی فراهم می نماید تا علاوه بر مجال لازم برای جذب یاری های خیرین، بر این اساس برای هیأت های امنا ایجاد گردد.
مسئول دبیرخانه شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری تاکید می نماید: فهرست مجموعه های ملی برای هیات امنایی شدن توسط شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری باید تصویب می شد که در نشست 16 آذر سال گذشته(1398) فهرست 21 مجموعه پیشنهادی نیز اداره به صورت هیات امنایی در سطح ملی تصویب شد.
او با تاکید بر این که مجموعه های ملی عمدتا پایگاه های ثبت جهانی هستند، اظهار می نماید: از سوی دیگر با توجه به اهمیت و صندلی موزه ملی ایران همان طور که در آیین نامه قبلی نیز صندلی دیگری برای این موزه متمایز بود، برای آن یک هیات امنا مستقل و جدا در نظر گرفته شد. یعنی در این شرایط یک هیات امنا برای20 مجموعه ملی با ریاست وزیر و یک هیات امنا دیگر برای موزه ملی با ریاست رییس جمهور تشکیل می گردد.
معصومی راد اظهار می نماید: همه مقدمات کار در وزارتخانه آماده شده و به محض ابلاغ مصوبه از سوی دولت اقدامات اجرایی آن صورت می گیرد و پس از صدور احکام اعضای حقیقی، فعالیت هیأت امنا شروع می گردد.
براساس این مصوبه در قدم نخست 21مجموعه ملی موردنظر این طور طبقه بندی شدند: مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران، مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان، موزه ملی فرش ایران، موزه ملی ایران، مجموعه توس و آرامگاه فردوسی مشهد، مجموعه میراث جهانی تخت جمشید و پاسارگاد، مجموعه میراث جهانی منظر باستان شناسی ساسانی فارس، مجموعه حافظیه و سعدیه شیراز، مجموعه میراث جهانی میدان امام اصفهان، مجموعه میراث باغ فین کاشان، مجموعه میراث جهانی پایگاه بیستون در کرمانشاه، مجموعه میراث سازه های آبی شوشتر، مجموعه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه، مجموعه میراث جهانی شوش، موزه میراث روستایی گیلان، مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان تکاب، مجموعه میراث جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی، مجموعه میراث جهانی ارگ بم و منظر فرهنگی آن، مجموعه میراث جهانی گنبد سلطانیه و مجموعه میراث جهانی شهر تاریخی یزد.
ایسنا
منبع: گردشبان