نقش آیین های فرهنگی و قومی در نهادینه شدن صلح در جامعه - مجله عکسفا

به گزارش خبرنگاران به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، موبد پدرام سروش پور که در نشست علمی همایش آیین ، صلح و تنوع فرهنگی سخن می گفت با بیان این مطلب به بیان گوشه ای از مقاله اش با عنوان نقش زنده نگه داشتن جشن ها و آیین های ملی و فرهنگی در نهادینه شدن صلح در جامعه پرداخت.

او با اشاره به اینکه هر ملتی به آیین های دینی و فرهنگی خود زنده است توضیح داد: آیین هایی که از یکسو برپایه فلسفه ها و باورهای دینی شکل گرفته و از سوی دیگر تجربه های یک ملت را در به کاربردن این مفاهیم در زندگی و جامعه دارا هستند.

او اضافه نمود: در ایرانی با یکی از کهن ترین تمدن ها و فرهنگ های بشری ارزش این سنت ها خیلی بیشتر بوده و به جرات می توان گفت که این گنجینه های معنوی نه فقط متعلق به ایرانیان بلکه متعلق به دنیا بشری هستند.

این پژوهشگر گفت: طی چند دهه گذشته اگر چه آیین های دینی با صرف بودجه مناسب حمایت شده و حتی در بین اقلیتهای دینی نیز به تبعیت از جامعه کل رواج کافی را داشته اند اما در خصوص جشن ها و سایر آیین های فرهنگی کم توجهی بی سابقه ای انجام شده که متاسفانه در حال حاضر درگیر نتایج آن هستیم که به این سادگی ها جبران پذیر نیست.

این پژوهشگر توضیح داد: جشن های ملی همچون مهرگان، سده، تیرگان و همچنین بسیاری از آیین های قومی که در روستاها، عشایر و شهرهای کوچک رواج داشته تحت تاثیر بزرگ و پرهزینه برگزار شدن آیین های مذهبی بسیار کمرنگ شده و خیلی از آنها از بین رفته اند.

او گفت: این درحالی است که دین و فرهنگ همیشه مکمل یکدیگر بوده و هیچگاه در مقابل هم قرار نگرفته و نخواهند گرفت.

سروش پور اظهار کرد: یکی از ظرفیت های مهم جشن ها و آیین های فرهنگی و قومی نقش آنها در نهادینه شدن همزیستی و صلح و آرامش در جامعه است که در این نوشتار سعی شده نخست با برشمردن رجحان های این آیین ها و تاثیراتشان در جامعه، نقش آنها در گسترش صلح شناسایی و سپس چند مورد از این مراسم که تاریخی ایرانی، زرتشتی دارند آنالیز شوند.

پیشینه اسطوره ئی آیین های باستانی

محمد حسین باجلان فرخی دیگر سخنران این نشست علمی به بیان گوشه ای از مقاله پیشینه اسطوره ئی آیین های باستانی در رویکرد به شادخویی و صلح پرداخت و گفت: پیشینه اسطوره ئی آیین های ایرانی در جشن ها و سوگواری های آیینی کهن پدیدار و برآیند دگرگونی های معیشتی و رویدادهای تاریخی اجتماعی مردمان فلات ایرن در گذر زمان در جهت رویکرد به آرامش و صلح و گریز از خشونت شکل یافته است.

او اضافه نمود: در نگرش کلی و فراسوی روایت های گوناگون در تعریف آیین که در متن این نوشته از شماری از آنان یاد می گردد آیین چون سنتی فرهنگی یادمان باور های کهن و با اعمال نمادین بسیاری از جشن ها و سوگواری های باستانی و نیز پسا اسلامی را در بر می گیرد.

آئین وحدت، صلح و تنوع فرهنگی

هارون یشایائی دیگر سخنران این نشست به بیان بخشی از مقاله اش با عنوان آئین وحدت، صلح و تنوع فرهنگی پرداخت و گفت: در دنیا امروز کسانی پیدا می شوند، گرفتار و زندانی در تعصبات جنون آمیز که چاشنی جلیقه های انتحاری خود را در هر کجا بتوانند می کِشند و بی رحمانه آدم کُشی می نمایند.

او اظهار کرد: در دنیای که سلطه گران نظامی و سیاسی بمب های خانمان برانداز خود را از بمب افکن های پیشرفته در گوشه و کنار دنیا بر خانه های مسکونی مردم می ریزند...! در دنیای که سیاستمداران حیله گر برای تامین منافع ناحق خود با هر گونه ترفند، تهدید و تحریم زندگی مردم دنیا را با نا امیدی، ترس و نگرانی می گذرانند...! در چنین شرایطی با هزار گونه نابسامانی دیگر چگونه می توان از صلح و تنوع فرهنگ ها و وحدت با مردم دنیا سخن گفت.

وی با طرح این پرسش که با این همه، انسان مگر می تواند انسان بودن خود را فراموش کند و تسلیم آنچه گردد که برخی انسان های صاحب قدرت بر او روا می دارند؟توضیح داد: بدیهی است انسان به عنوان انسان هرگز تسلیم نخواهد شد.

فرهنگ خمیرمایه تشکل و انسجام و پویایی جامعه

ناصر تکمیل همایون دیگر سخنران این نشست در ادامه با اشاره به این نکته که فرهنگ خمیرمایه تشکل و انسجام و پویایی جامعه در فراگرد زمانی است توضیح داد: رشته های تنیده در آن پاره فرهنگ هایی هستند که ساکنان مناطق چندگانه و قومیت ها و صاحبان آیین ها و باورمندی های گوناگون حیات تاریخی و اجتماعی آنان را در یک نظام کلی و منظم مشروعیت و باورمندی می بخشند.

او گفت: ظهور پاره فرهنگها و کارایی آنها به حکم طبیعت و خصیصه های انسانی، از اصل تخریبی تضاد به دور است و در نمای کلی جامعه و تجلیات فرهنگی، همیشه وحدت و دینامیسم همسویی را در جهت تاریخ به نمایش درمی آورد.

این پژوهشگر گفت: روشنتر اینکه در یک جامعه کل (ملت) همیشه وحدت فرهنگی در دامان تکثر فرهنگی رشد و پویایی می یابد و فرهنگ های کل بشر (ملتها) در حالت سلامت جامعه ها و استقلال سنجیده و دوربودن از سلطه گری و سلطه پذیری هماهنگی و سازگاری دموکراتیک پیدا می نمایند.