جهت گیری های اصلی در راه چاره جدید امنیت ملی آمریکا چیست؟ - مجله عکسفا

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، روزنامه نیزاویسیمایا گازیتا، چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: کاخ سفید به تازگی راهنمای استراتژی موقت در زمینه امنیت ملی را منتشر کرد که مشخص نماینده اهداف اصلی مربوط به اقدامات اساسی دولت جدید ایالات متحده در دوره ریاست جمهوری جو بایدن است. برای نخستین بار در تاریخ اخیر، واشنگتن در چنین سند مهمی، توجه اصلی خود را به روی چین معطوف نموده که بعنوان تنها رقیب آمریکا در دنیا معرفی شده که قادر به متحد کردن توان مالی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری خویش است.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق آمریکا با اقدامات عملی نشان داده بود که چین - رقیب اصلی و دشمن ایالات متحده در عرصه نظامی است. توان بالقوه نظامی جمهوری خلق چین در تسلیحات راهبردی هسته ای این کشور است که مقامات پکن هیچ تعهدی برای کاهش آنها قبول ننموده ا ند، در حالی مسکو و واشنگتن در دولت قبلی آمریکا امکان تمدید پیمان کاهش تسلیحات راهبردی تهاجمی (معروف به پیمان استارت-3) را آنالیز نموده بودند، هرچند در این باره به توافق نرسیدند.

تغییر نقش روسیه در راه چاره جدید امنیت ملی آمریکا

برای چندین دهه راه چاره امنیت ملی آمریکا روی دشمن-شریک اصلی این کشور، ابتدا اتحاد جماهیر شوروی و بعد هم فدراسیون روسیه معرفی شده بود. در حالی که در سند جدید نقش اصلی دشمن ایالات متحده، برای کشور چین در نظر گرفته شده است. روسیه در سند 23 صفحه ای جدید مربوط به جهت گیری راهبردی آمریکا، تنها بعنوان دشمن نظامی دنیای نام برده شده است. طبق این سند، روسیه اکنون بعنوان کشوری موضع گیری نموده که کوشش می نماید تا نفوذ دنیای خود را تقویت نموده و نقش مخربی در عرصه بین المللی دارد. ضمن اینکه در میان نقش آفرینان نظامی منطقه ای که برای ایالات متحده خطر آفرین هستند، از کره شمالی و جمهوری اسلامی ایران هم نام برده شده است.

در این سند بطور مجزا گفته شده که دولت جدید ایالات متحده برای تبادل نظر با روسیه و چین در مورد مسائل مربوط به فناوری های نظامی موثر در عرصه ثبات راهبردی آمادگی دارد و سه طرف می توانند بطور مشترک به دنبال یافتن مکانیزم جدیدی برای کنترل تسلیحات باشند.

در پیش گفتار این سند، رئیس جمهور جو بایدن از این صحبت نموده که بر اساس مفاد راه چاره موقت، دولت جدید حاضر است به موقعیت هایی در موسسات بین المللی که در دوره ترامپ از آنها صرف نظر شد، بازگردد، به مدرنیزه سازی توان نظامی ملی ادامه داده و به دنیا نشان دهد که الگوی ایالات متحده همان مدل قدیمی نیست. البته بعید است که کسی در دنیا چنین تصوری کند، به خصوص با توجه به اینکه آمریکا و متحدانش در ناتو طی سال های اخیر، در برخورد با روسیه و متحدانش فعالانه تقویت مواضع داده اند. دقیقاً در دوره ترامپ، زیرساختارهای نظامی ناتو و بویژه واحدهای نظامی آمریکایی به مرزهای روسیه نزدیک تر شد.

با توجه به دستورالعمل هایی که بعداً از سوی جن ساکی سخنگوی کاخ سفید عنوان شد، می توان از پیش نویس راه چاره جدید امنیت ملی آمریکا نتیجه گیری کرد که سیاست بین المللی رهبران کنونی ایالات متحده تغییر چشمگیری ننموده است. مگر اینکه واشنگتن اکنون از آمادگی خود برای چشم پوشی از مسابقه تسلیحاتی و کاهش نقش سلاح های هسته ای در تأمین امنیت ملی آمریکا خبر بدهد که چنین مسئله ای نه مطرح و نه امید آن می رود. و مسلماً کاخ سفید برنامه ای هدفمند برای مقابله با چین دارد، ضمن اینکه این مقابله نه تنها در عرصه نظامی، بلکه در مورد مسائل مالی نیز جهت گیری شده است.

در این سند همچنین تأکید شده است که ایالات متحده هرگز در تصمیم گیری برای استفاده از توان نظامی، اگر چنین اقدامی برای دفاع از منافع ملی مهم کشور ضروری باشد، تزلزلی به خرج نخواهد داد. ولی در عین حال، یادآوری شده که استفاده از توان نظامی باید بسیار محتاطانه انجام گردد و در وهله نخست باید از اقدامی در جهت گیری های دیپلماتیک و مالی استفاده گردد.

علت تغییر خط مشی دولت جدید آمریکا در بعضی عرصه های نظامی

در این رابطه، شامیل گارییف کارشناس روس در زمینه مسائل نظامی معتقد است: در حال حاضر روسیه و چین دارای بعضی تسلیحات نظامی خاص هستند که آمریکایی ها در اختیار ندارند و مهمترین مسئله وجود سلاح های راهبردی هسته ای است که جنبه بازدارندگی دارند. و دقیقا به همین دلیل، آنها تأکید خود بر استفاده از توان نظامی را کاهش داده و با ادامه اجرای پیمان استارت موافقت نموده اند.

به عقیده وی، ایالات متحده میخواهد در صورت وجود چالش هایی از جانب روسیه و چین، تکیه خود را به روی عرصه ها و سیستم نظامی قدیمی بگذارد تا منابع خود برای سرمایه گذاری در عرصه فناوری های پیشرفته را آزاد کند.

این کارشناس به این نکته هم توجه نموده است که در بودجه پنتاگون برای سال 2021 ، سهم بسزایی برای حمایت و مدرنیزه سازی تسلیحات هسته ای بازدارنده، از جمله در عرصه فضا و سلاح های مافوق صوت مورد احتیاج نیروهای هوایی و دریایی این کشور در نظر گرفته شده است. وی یادآور شد: در سال 2021 بودجه اختصاص یافته برای عرصه دفاع ملی آمریکا 740.5 میلیارد دلار است که بسیار بیشتر از هزینه ای است که برای مثال، روسیه در این عرصه صرف می نماید.

این در حالی است که آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی اخیر خود در زمینه سیاست خارجی جدید این کشور اظهار داشت که ایالات متحده از سیاست پیشبرد زورمدارانه دموکراسی در دنیا صرف نظر نموده است. البته مسلماً مقامات واشنگتن هر کجا که لازم بدانند، آماده پاسخگویی به رویارویی های احتمالی هستند. برای مثال، روسیه را به داشتن سلاح های شیمیایی اعلام نشده متهم نموده و خواهان نابودی آنها شده اند و در غیر این صورت، مسکو را به اعمال تحریم های جدید تهدید می نمایند. این در حالی است که روسیه اصرار دارد که تمامی تسلیحات شیمیایی موجود در این کشور نابود شده و سازمان منع سلاح های شیمیایی هم این مسئله را تأیید نموده است.