اعتیاد عاطفی چیست و چگونه می توان با آن مقابله کرد؟ - مجله عکسفا

در صورتی که بخش خاصی از این متن مدنظر شماست، با انتخاب عناوینی که در فهرست موضوعی زیر ارائه شده اند، به بخش دلخواه خود برسید.

• اعتیاد عاطفی و نحوه ایجاد آن
• شناسایی اعتیاد عاطفی
• از بین بردن اعتیاد عاطفی با سیم کشی مجدد مغز

اعتیاد عاطفی و نحوه ایجاد آن

انگشت شمارند کسانی که دقیقا می دانند سازوکار عواطف انسانی چگونه است، در حقیقت عواطف با یک فکر آغاز می شوند. ما در طول روز به موضوعات بی شماری فکر می کنیم، اما بیشتر این افکار از روی عادت هستند. ما هر روز این افکار را تجربه می کنیم و چون تفکیک شده نیستند، به هرآنچه که به ذهن مان خطور می نماید معنا می دهیم و در واقع آن ها را جدی می گیریم. عواطف از این معنایی که به اندیشه ها می دهیم به وجود می آیند.

هنگامی که عواطف شکل می گیرند، یک سری تغییرات سلولی در بدن ایجاد می شوند. پیغام رسان های عصبی (Neurotransmitter) در بدن آزاد می شوند و تغییرات فیزیولوژی به وجود می آید. در پی این تغییرات فیزیولوژیکی، راستا های عصبی در مغز برانگیخته شده و آغاز به مخابره پیغام می نمایند. حال تصور کنید که این کار مدام تکرار گردد. یک راستا عصبی خاص از روی عادت و به دلیل برانگیختگی یک احساس معین، به طور مکرر واکنش نشان می دهد و قدرت می گیرد. احساس و واکنشی که تبدیل به عادت گردد، راستا های عصبی را تقویت می نماید و اینگونه ما به طور ناخودمطلع به یک احساس معین اعتیاد پیدا می کنیم.

این چرخه، مرکز پاداش مغز را دستخوش تغییر می نماید. به همین دلیل حتی اگر عواطف ما را کلافه نمایند، فوران پیغام رسان های عصبی به منزله پاداش برای مغز عمل می نمایند.

اگرچه معمولا اعتیاد را برای مواردی نظیر مواد مخدر، سیگار و… به کار می بریم، اما ممکن است گاهی به مواد شیمیایی بدن خود نیز اعتیاد پیدا کنیم. بسیاری از افرادی که با انواع مختلف اعتیاد مبارزه می نمایند از پیغامدهای منفی اعتیاد مطلع هستند، اما متاسفانه این مطلعی در خصوص اعتیاد عاطفی وجود ندارد. زیرا آنقدر نزدیک این احساسات زندگی می کنیم که گاهی از اعتیاد به آنها مطلع نمی شویم. بنابراین، برای شکست اعتیاد عاطفی باید از الگو های ذهنی خود مطلع شوید.

شناسایی اعتیاد عاطفی

اکنون که حقیقت برای شما معین شده و پی بردید که ممکن است به اعتیاد عاطفی دچار باشید، شناسایی برانگیختگی عواطف آسان تر خواهد بود. اگر چیزی از درون شما را آزار می دهد، اما نمی توانید بفهمید کدام احساسات در این چرخه معیوب باعث آن هستند، برای تشخیص باید سه مورد زیر را انجام دهید.

1. احساسات خود را مشاهده کنید

مشاهده احساسات درحالی که بسیار ساده به نظر می رسد، اما کار بسیار دشواری است. ما به ندرت قبل از واکنش به احساسات خود آن ها را مشاهده می کنیم. شاید تصور کنید که اعتیاد عاطفی ندارید، اما در حقیقت چون این اعتیاد بخشی از وجود شما شده است نمی توانید آن را تشخیص دهید. روی تلفن همراه یا روی یخچال چند یادآوری در این خصوص قرار دهید. اینکار به شما یاری می نماید نسبت به ناخودمطلع، مطلعی پیدا کنید. در شرایط های روزانه مختلف مثل زمانی که در شبکه های مجازی هستید، در محل کار دارید یا با دوستان خود صحبت می کنید، احساسات تان را تحت نظر بگیرید تا از چگونگی آن ها مطلع شوید. در صورت شناسایی هر گونه الگو، آن ها را یادداشت کنید، این اقدام به شما سرنخ هایی برای شناسایی اعتیاد عاطفی می دهد.

2. از افراد معتمد یاری بخواهید

اگر کسی در زندگی شما هست که به او اعتماد دارید و با شما صادقانه صحبت می نماید، از او بخواهید یاری تان کند. به او بگویید در حال اجرا کار هایی برای پرورش و توسعه شخصیت خود هستید و می خواهید بدانید آیا تا به حال پیش آمده که بار ها شما را در حال تجربه احساس خاصی ببیند؟ دیگران می توانند آنچه را که ما درون خود نمی بینیم، ببینند.

3. روزانه 5 دقیقه مراقبه کنید

به مدت 30 روز متوالی، تعهد کنید که هر روز تحت هر شرایطی مراقبه کنید. در طول مدت مراقبه که اندیشه های تان را نظاره گر هستید، به تمام احساسات و عواطف خود نگاه کنید. این کار اطلاعات ارزشمندی در رابطه با زنجیره افکاری که باعث بروز احساسات می شوند، ارائه می نماید.

همانطور که حتما می دانید، این کار احتیاجمند تعهد و کوشش زیاد است. اعتیاد عاطفی ده ها سال طول می کشد تا به وجود آید، بنابراین انرژی زیادی برای مبارزه با آن احتیاج خواهید داشت. زمانی که الگو های فکری اعتیادگونه خود را شناسایی کردید، می توانید به مراحل بعدی بروید.

بیشتر بخوانید: همه چیز در خصوص مراقبه؛ انواع، شرایط و بهترین زمان انجام آن

زمانی که این افکار و احساسات را شناسایی کنید، شبیه به یک آب گل آلود، ذهن شما به هم خواهد ریخت و عواطف دیگری نیز در پی آن ظاهر می شوند. ممکن است شرمگین باشید که چرا تا این حد از رفتار خود نامطلع بودید. سعی کنید شکیبا باشید و بدانید که هر رفتاری می تواند با اراده تغییر کند.

از بین بردن اعتیاد عاطفی با سیم کشی مجدد مغز

1. به تغذیه خود توجه کنید

مغز به انرژی زیادی احتیاج دارد، زیرا به طور مداوم راستا های جدیدی را ایجاد می نماید، سلول ها را بازسازی می نماید و در طول روز بی شمار پیغام عصبی منتقل می نماید. این عضو عمدتا از چربی تشکیل شده و به وسیله محور روده - مغز با روده ارتباط برقرار نموده است. از آنجایی که انتقال دهنده های عصبی مانند سروتونین، عمدتا در روده فراوری می شوند، غذا مهمترین عامل برای داشتن مغزی سالم محسوب می گردد.

هنگامی که روی یک عادت جدید کار می کنید، بسیار مهم است که برای پشتیبانی مناسب از این فرآیند تغذیه مناسبی برای مغز در نظر بگیرید. این بدان معناست که غذا های فرآوری شده، قند و گلوتن را حذف و آن ها را با مواد مغذی مانند گوشت و سبزیجات به خصوص سبزیجات تخمیر شده مثل کفیر، کره گیاهی، تخم مرغ و لبنیات جایگزین کنید.

2. از عبارات تاکیدی بهره ببرید

عبارت های تاکیدی راهی برای برنامه ریزی دوباره ناخودمطلع هستند. زمانی که عواطف اعتیادی خود را شناسایی کردید، می توانید از عبارات تاکیدی برای تغییر راستا های عصبی مغز بهره ببرید. متعهد شوید که روزانه از عبارات تاکیدی بهره ببرید و شکیبا باشید، این کار به زمان زیادی احتیاج دارد. صبح بهترین زمان برای انجام اینکار است، زیرا ذهن هنوز آرام است. پیش از خوابیدن نیز می توانید این کار را انجام دهید، بنابراین زمان مناسب برای خودتان را پیدا کنید و دست به کار شوید.

هرگز این کار را در زمان های پراسترس انجام ندهید. در طول روز هر وقت احساس کردید عواطف در حال فعال شدن هستند، عبارت های تاکیدی را به آرامی با خود زمزمه کنید. زمانیکه ذهن تنظیم گردد، خواهید دید که اعتیاد عاطفی شما به مرور کمتر و کمتر می گردد.

برای مثال فرض می کنیم که اعتیاد عاطفی شما نسبت به خشم است. آرامش احساسی است که شما می خواهید برای شکستن این چرخه به کار ببرید. عبارت تاکیدی شما می تواند این باشد من آرامش دارم. من آرامش را انتخاب می کنم. من عواطف خود را در هر شرایطی کنترل می کنم و احساس اصلی من آرامش است. آرامش را در حالی که در بدن شما جریان می یابد احساس کنید. احساسی که آرامش به بدن شما می دهد را تصور کنید. اگر بتوانید به آن فکر نموده و تصورش کنید، مانند آن است که در واقع حقیقت دارد. به این ترتیب عبارات تاکیدی قدرت می گیرند و می توانند موجب تغییرات اساسی شوند.

بیشتر بخوانید: چگونه یک ذهن آرام داشته باشیم؟

3. انتظار مقاوت را داشته باشید

مغز قادر است در طول زندگی براساس رفتار های مطلعان راستا های عصبی جدید فراوری کند. درحالی که این موضوع بسیار شگفت انگیز و امیدبخش است، اما اینکار واقعا زمان بر است، پس واقع بین باشید. زمانی که شما سعی کنید اتصالات عصبی را تغییر دهید، ذهن آغاز به مقاومت می نماید. به همین دلیل، بسیار مهم است که قدم به قدم و به آرامی حرکت کنید. اگر ناگهانی و عظیم قدم بردارید مغز خیلی زود خسته می گردد.

به طور ناخودمطلع برنامه ریزی دوباره مغز، تنها زمانی ممکن است که این اندام خارق العاده در حالت آرامش و استراحت باشد. بنابراین زمانی که در حال اجرا روش های مبارزه با اعتیاد عاطفی هستید و احساس خستگی می کنید به خودتان استراحت دهید. به آرامی و به مرور زمان مغز شما به فعالیت های جدیدتان عادت می نماید.

سخن پایانی

آزادی از زنجیر های اعتیاد عاطفی نه تنها شادی بخش است بلکه باعث سلامت جسم و ذهن می گردد. رهایی بدن از این ساختار های شیمیایی، ساختار فیزیولوژیکی بدن را به شرایط طبیعی باز می گرداند. در نتیجه خیلی زود می توانید به تعادل برسید و از ذهنی عاری از اعتیاد عاطفی برخوردار شوید. پس از آنکه بر این اعتیاد غلبه کردید، باید به ذهن خود مسلط شوید تا به دام تله های ذهنی نیفتید. در این رابطه پیشنهاد می کنیم مطلب 21 راه حل کاربردی برای تسلط بر ذهن را از دست ندهید. نظر شما چیست آیا متوجه عواطف اعتیادگونه خود هستید؟ شما در دام کدام تله ذهن گرفتار هستید؟ برای رهایی از این اعتیاد چه راه حلی را در پیش گرفته اید؟ از قلم نیاندازید نظرات و پیشنهادات خود را به وسیله بخش ارسال نظر با ما و سایر همراهان خبرنگاران به اشتراک بگذارید تا همه بتوانیم از سبک زندگی سالم بهره مند شویم.

برگرفته از: yourholisticpsychologist