جواد بطحایی: بداهه نوازی یکی از ویژگی های مهم موسیقی شرق است - مجله عکسفا

به گزارش خبرنگاران؛ جواد بطحایی درباره این اثر موسیقایی گفته است: بداهه نوازی یکی از ویژگی های مهم موسیقی شرق و به ویژه ایران است. خلق ملودی، ریتم، جمله بندی، ایجاد نوانس ها، حالت ها، سکوت ها، محیط ارائه، احساس درونی، مخاطب، زمان و مکان، تکنیک، قابلیت های اجرایی، پیشینه های موسیقایی، احساس و اندیشه عواملی هستند که به اجرایی ناآگاه می انجامد تا در زمان خود را بجویند و بیابند و بیان کنند. عواملی که اشاره کردم همراه با صمیمیت، احترام، حسن سلوک، اخلاق و همین طور تکنیک سرشار و احساس لطیف دو دوست هنرمندم پژمان حدادی و مسعود حبیبی در خلق بداهه نوازی نقشی پر رنگ و موثر در برداشت

میرعلیرضا میرعلی نقی پژوهشگر موسیقی هم درباره این اثر نوشته است: در موسیقی کمتر موضوعی همچون بداهه پردازی را می توان یافت که چنین سهل و ممتنع باشد. از یک سو، سریع با ناخودآگاهِ مخاطب ارتباط برقرار کند و از سوی دیگر، از هر توصیف ثابت و مشخصی بگریزد. در موسیقی دستگاهی ایران با تکیه بر دو رکن اساسی نغمه های الگویی و شعر کلاسیک فارسی، حتی وقتی که ظاهراً از شعر و بالطبع از حضور خواننده، استفاده نشود و ساخت های شعری صرفاً ظهوری آهنگین دارند، سعی شده که هنر بداهه پردازی، در چند نوع دسته بندی کلی نشان داده شود.

استاد فقید محمد رضا لطفی نخستین هنرمندی بود که با تکیه بر سال ها تجربه غنی در اجراهایی خصوصی و عمومی، تلاش کرد چنین کند و نوشته ای کوتاه اما پربار از قلم ایشان در یکی از آلبوم های منتشر شده در سال های پیشین، در این باره وجود دارد.استقبال از اتفاق. و پیگیری آن به نام اولین الگوی فرا دست آمده در نواختن یکی از انواع انتخاب ها در هنر بداهه نوازی است که می توان سیر و گشت عاشقانه جناب جواد بطحایی گرامی را ذیل آن، دریافت و رهاوردهای هنری وی را در سایه آن شناخت.

میرعلی نقی در ادامه شرحش بر آلبوم خاطره شاد یادآور شده است: روشن است که نوازنده سنتور به خاطر الزامات کوک و محدوده صداها، از آزادی گسترده ای که نوازندگان دیگر سازها به راحتی در اختیار دارند، برخوردار نیست. اما تخیل آزاد و ره ای بطحایی، گلگشت هایش را با مدد از دیگر توانایی های خویش پی می گیرد و ادامه می دهد. سالهای سال نواختن ردیف و قطعات دلنشین از قدیم تا نو و آمیختگی عجیب او با شعر کلاسیک فارسی، به او دو بال پرواز را به شکل دو مضراب ملتهب و بی تاب اعطا کرده تا فارغ از هر آداب و ترتیب کلیشه واری، پرواز را آغاز کند. تا مخاطب خاص خود را به بیشتر و بیشتر شنیدن برانگیزد.

وی در این یادداشت تصریح کرده است: در نوازندگی جواد بطحایی مسافر مادام العمر دیار بی کران خیال، الگوهای بنیادین نغمه ها، گاه با تغییر و گاه پرتغییر، همراه با برداشت های بسیار عاطفی از مفاهیم و معانی اشعاری که در جانش نشسته، ممزوج می شوند و لحظه هایی می آفرینند که مخاطب دل سپرده را به تاملی شیرین و دلنشین وا می دارد. این لحظه های گوارا، هم در اجراهای خصوصی او و هم در ضبط های استودیویی او بروز دارند. این لحظه ها ثمره شرایط متعددی است که شرح آنها در این یادداشت ممکن نیست و برآمده از دهه ها خلوت عاشقانه و صادقانه او با سنتور و غزل است. در زمانه ای که تک نواز به بیان رسیده است. همچون پدیده ای موزه ای نگریسته می شود و از رسم قدیمی خنیاگری، تنها نامی بی مسما به جا مانده، وجود ذی جود جناب جواب بطحایی، بسی عزیزتر از بیش به چشم می آید. او را علاوه بر بسیار ساخته های با کلام و بی کلام باید در بداهه نوازی هایش هم شناخت، و مانند خودش ساده و بی غش پذیرفت و به یاد بایستی آورد که به قول اخوان ثالث: وی مرثیه خوان دل دیوانه خویش است.

جواد بطحایی از سال 1372 به گروه آوا پیوست و به همراه محمد رضا شجریان کنسرت هایی در شهرهای مختلف ایران و کشورهای امارت متحده، دانمارک، سوئد، آلمان، هلند، اتریش نروژ و انگلستان اجرا کرد که حاصل آن در آثار رسوای دل، آهنگ وفا و آرام جان ارائه شد. او از سال 1380 گروه نوای دل را تشکیل داد و با همراهی استاد حسن ناهید اجراهای متعددی را در شهرهای کشور با خوانندگانی چون سالار عقیلی، علیرضا قربانی، فاضل جمشیدی و مجتبی عسگری را به روی صحنه برد.

وی سال ها در هنرستان موسیقی پسران به تدریس اشتغال داشته و هنر سنتور سازی را هم تجربه کرده و در ساختن این ساز هم دستی توانا دارد.