خبرنگاران داوطلبان، توسعه دهندگان حس مسئولیت و بشردوستی در جامعه - مجله عکسفا

در سراسر جهان حدود یک میلیارد داوطلب وجود دارد که وقت، مهارت و عشق خود را به ساختن جهانیی بهتر و کمک به بهبود زندگی دیگران به واسطه داوطلبی اختصاص می دهند. نیروهای آماده، مددکار و قابلی که اغلب نخستین افرادی هستند که در زمان بحران های طبیعی، غیر طبیعی و انسان ساخت دست به اقدام می زنند.

داوطلبان به ویژه اعضای فعال و داوطلب جمعیت های ملی صلیب سرخ و هلال احمر افرادی ظریف اندیش هستند که در همه شرایط عادی و پیچیده جامعه پیوندهای اجتماعی ایجاد می نمایند و به گروه های آسیب پذیر و در حاشیه قرار گرفته فرصت اظهار وجود می دهند. آنان با ذهن عمیق و تفکری دقیق برای ایجاد جوامع تاب آور کمک می نمایند و مردم را در رویارویی با بلایای طبیعی، شیوع بیماری ها عفونی، بیماری های نوپدید و باز پدید، بی ثباتی سیاسی، تلاطم های اقتصادی و دیگر فشارها آماده می نمایند.

این فرشتگان رحمت و مهربانی بر این باورند که هیچ کسی و هیچ جایی در این جهان مصون از پیامدهای ناشی از مخاطرات و بحران ها نیست، آنها به این باور و یقین رسیده اند که جهانی که در آن زندگی می کنیم، متشکل از رنگ ها، نژادها و زبان های مختلف و هزاران عقیده و باور و تنها با دست های مهربان و نوع دوست و ایمان به صلح و مودت به پیکره واحدی از انسانیت تبدیل می گردد.

این داوطلبان بی ریا و بی ادعا با دست هایی بی مزد و منت و با اندیشه والای ساختن جهانی به دور از آلام و دردها و رنج ها؛ هرجا که دستی دراز شده یا نگاهی در طلب کمک باشد، برای دست گیری و کمک گری آماده اند.

آنان بر این باورند که فعالیت های داوطلبانه برای مردمی که بیشتر به حاشیه رانده شده اند این امکان را فراهم می آورد که در فرآیند تصمیم گیری دخیل شوند. داوطلبان می توانند نظر خود را به منظور شکل دهی به گفتمان ها اعلام نمایند، هنجارهای اجتماعی را زیرسوال برند و ارزش هایی را رواج دهند که در نظر ما گرانمایه هستند. داوطلبان در دستیابی به آرمان های توسعه پایدار اهمیت بسیار دارند.

هلال احمر نهادی بشرمحبت آمیز است که اتکا بر خدمات داوطلبانه یکی از اصول اساسی آن به شمار می رود و باید با اتکای به این خدمات، رسالت خود را تداوم بخشد؛ خدمات داوطلبانه هلال احمر تجلی همبستگی جهانی انسان هاست که با حالت سازنده و مثبت خود و همچنین به وسیله ماهیت انسان محبت آمیز اقداماتش به کاهش رنج، آلام و تسکین ناراحتی ها کمک برساند.

خدمات داوطلبانه هلال احمر، الهام گرفته از سنت ها و فرهنگ مناطق مختلف جهان است و با انجام خدمات داوطلبانه، به احیای این فرهنگ و سنت ها کمک می نماید و در همه فعالیت های سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر ارزش های چهارگانه خلاقیت و نوآوری، مسوولیت پذیری، کرامت مخاطبان و توانمند سازی وجود دارد که پشتیبان این فعالیت ها در این راستا مشارکت های مردمی و فعالیت های داوطلبانه مردم مهربان و نوعدوست کشورمان است.

آری نهادهایی همچون جمعیت های ملی صلیب سرخ و هلال احمر شکل گرفتند و امر داوطلبی و مشارکت در امور جامعه و نهادینه کردن فعالیت های خیرخواهانه و عام المنفعه را به عنوان یکی از بنیادی ترین اصول تشکیلاتی خویش معرفی کردند تا به کمک آن بتوانند به انواع مشخصی از احتیاجهای بشری پاسخ دهند.

در تاریخ پر درُ و گوهر ایران زمین از زمان پیدایش جمعیت شیر خورشید سرخ تا زمان حاضر اعضای داوطلب هلال احمر فارغ از هرگونه مناقشات سیاسی، قومی، مذهبی و نژادی در پیچ و خم های سخت و سخت حوادث، بحران ها، سوانح و ارائه خدمات متنوع اجتماعی به افراد محروم و کمتر برخوردار تنها به گره گشایی از کار دردمندان و گرفتاران در دام ناملایمات اندیشته اند و بارها و بارها با وقوع سوانح و حوادث هولناک در اقصی نقاط گیتی صمیمانه و متعهدانه به کمک خواهران و برادران آسیب دیده خود شتافته اند.

شاید باور کردن آن سخت باشد اما در بسکمک از موقعیت های بحرانی مانند وقوع زمین لرزه های ویرانگر یا سیل های مخرب در کشور، داوطلبان هلال احمر نقش شگرفی در جمع آوری کمک های مردمی و حضور در مناطق بحرانی برای ارائه خدمات انسانمحبت آمیز ایفا نموده اند.

داوطلبان هلال احمر با آشنایی با ارائه خدمات داوطلبانه، نقش بیماریاب را نیز در جامعه و مناطق محروم و کم برخوردار به عهده دارند و با تشخیص زودرس بیماری ها در مناطق یادشده و ارائه خدمات کاروان های سلامت و نیکوکاری از پیشرفت بیماری و تحمیل شدن هزینه های احتاقتصادی به خانواده های احتیاجمند دریافت این گونه خدمات پیشگیری می نمایند.

در هر حال، توانمند ساختن مردم به عنوان یک فرد موثر در سلامت جامعه، تقویت مسئولیت پذیری مردم در قبال احتیاجهای دیگران و تاثیرگذاری آنان بر زندگی دیگران از اهداف ترویج فعالیت داوطلبان هلال احمر در جامعه است.

کار یک داوطلب هلال احمر اغلب از محیط خانه شروع می گردد اما با همکمک آنان حتی می توان جهانی را تغییر داد. بی تردید برای دستیابی به توسعه اجتماعی پایدار به همکمک تک تک افراد جامعه احتیاج است و با توجه به این که خدمات رسانی به افراد محروم و کمتر برخوردار جوامع یکی از زیر بنایی ترین ابعاد تکامل اجتماعی به شمار می رود، جامعه احتیاجمند همکاری از سوی اعضای فعال و تاثیر گذار سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر است.

داوطلبان هلال احمر به طور خستگی ناپذیری برای ایجاد آینده ای بهتر برای همه، در کوشش هستند. آنان برای رفاه ملی کمک می نمایند و همبستگی جهانی در زمان های بحرانی را به نمایش می گذارند آنان در فقرزدایی و کاهش تاثیرات بلایا کمک می نمایند.

طبق استراتژی 2020 فدراسیون بین المللی جمعیت های ملی صلیب سرخ و هلال احمر داوطلبان قلب تقویت جامعه هستند. آنها اولین افرادی هستند که در مواقع بروز سوانح و بلایا در صحنه حاضر و به ارائه خدمات مشغول هستند. آنها در تاب آوری جامعه، انسجام اجتماعی، تقویت گروه های جامعه مشارکت داشته اند و ضمن مدافعه گری از اقشار آسیب پذیر، کوشش می نمایند در توسعه جامعه در تمامی سطوح مشارکت داشته باشند.

در زمان حاضر بازبینی جهانی گزارش های داوطلبی در جهان نشانگر تغییرات محسوس و زیاد شیوه عمل داوطلبان به دلیل تغییرات زیاد و سریع جهانی از جمله شهرنشینی، جهانی شدن، تغییرات در انتظارات، تغییرات اقتصادی، سیاسی و محیط زیستی است.

در ایران شماری زیادی از اصحاب رسانه، خبرنگاران، عکاسان خبری، هنرمندان، ورزشکاران، چهره های شاخص علمی، فرهنگی، سیاسی و خیرین و نیکوکاران عضو و داوطلب سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر هستند.

در این رهگذر اگر امروز نام جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در فهرست برترین و پیروز ترین جمعیت های هلال احمر و صلیب سرخ جهان مشاهده می گردد، این افتخار مدیون حضور و فعالیت هزاران هزار داوطلبی است که با تاسی از آموزه های دینی و سیره ائمه طاهرین(ع) نوعدوستی، خدمت به احتیاجمندان و فعالیت های بشرمحبت آمیز، نیکوکارانه، امدادی و ایثارگرانه را سرلوحه کار خویش قرار داده اند و در این راستا هیچ چشمداشت اقتصادی، دنیوی و مادی ندارند.

ارتقاء شأن اجتماعی، کسب رضایت مندی شخصی، حضور در شبکه های اجتماعی، کسب تجربه کاری، استفاده از مهارت و توان خاص خود، آموختن مهارت های جدید، کسب اعتماد به نفس، حفظ مهارت و دانش و ارتقاء آن و افزایش حس مسئولیت بعضی از مزایای داوطلبی در جمعیت هلال احمر است.

خدمات داوطلبانه افتخاری است و برای خدمت داوطلبانه وجهی دریافت نمی گردد، جنبه بشرمحبت آمیز، خیرخواهانه و عام المنفعه دارد و در ارائه خدمت داوطلبانه بین افراد تبعیض قائل نمی گردد، این خدمات داوطلبانه فاقد هرگونه تمایلات منفعت طلبانه است و در آن اهداف خاص سیاسی، اقتصادی و نظایر آن دنبال نمی گردد، شرایط و زمان انجام خدمات داوطلبانه، طبق موقعیت و شرایط مختلف مانند زمان جنگ، صلح، بلایای طبیعی و نظایر آن تفاوت می نماید، این فعالیت ها در اوقات فراغت داوطلب و به صورت غیررسمی انجام می گردد.

کار داوطلبانه نوعی فعالیت بشرمحبت آمیز و انسان محبت آمیز با هدف بهبود زندگی انسان ها است. کاری که هیچ نوع منفعت اقتصادی ندارد اما در مقابل احساس احترام و ارزشمند بودن را به همراه می آورد.

داوطلبان هلال احمر در همه برنامه ها و فعالیت های داوطلبی به عنوان پل ارتباطی توان توانمندان و احتیاج احتیاجمندان با خود نجوا می نمایند که ﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﺭﻩ ﻣﺴﺠﺪ ﻭ ﻣﯿﺨﺎﻧﻪ ﺑﮕﯿﺮﯼ، ﻋﻤﺮﺕ ﺑﻪ ﻫﺪﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﺳﺖ ﻧﮕﯿﺮﯼ، ﺑﺸﻨﻮ ﺍﺯ ﭘﯿﺮ ﺧﺮﺍﺑﺎﺕ ﺗﻮ ﺍﯾﻦ ﭘﻨﺪ، ﻫﺮ ﺩﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﺩﯼ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﺑﮕﯿﺮﯼ.

مجمع عمومی سازمان متحد در سال 1985 و طی قطعنامه (A/RES/40/212) پنجم دسامبر را به عنوان روز بین المللی داوطلب بیان کرد که هدف از اعلام این روز ایجاد فرصتی برای گرامیداشت فعالیت های داوطلبان و سازمان های داوطلبانه و اشتراک گذاری ارزش های آنان و ترویج خدمات داوطلبانه در سطح جامعه بوده است.

بخش داوطلبان سازمان ملل متحد (UNV) همه ساله شعار خاصی برای روز بین المللی داوطلب اعلام می نماید و شعار سال جاری آن ما به اتفاق یکدیگر و به وسیله فعالیت های داوطلبانه می توانیم اعلام شده است.

بر اساس تخمین های انجام شده، 970 میلیون نفر در سراسر جهان در فعالیت های داوطلبانه مشارکت می نمایند که بر اساس مطالعه انجام شده در دانشگاه جان هاپکینز، با در نظر داشتن ساعات خدمات داوطلبان فعالیت های آنان معادل 125 میلیون کارگر تمام وقت است.

یک نفر از هر چهار داوطلب وقت و مهارت خود را به وسیله سازمان ها و بقیه به صورت مستقیم به همسایگان و جامعه خود ارائه می نمایند که از نظر تاثیر گذاری اقتصادی، تخمین زده می گردد که ارزش کل خدمات داوطلبانه در سطح جهانی برابر با یک تریلیون و سیصد و چهل و هشت میلیارد دلار در سال برابر با 2/4 درصد از کل ارزش اقتصاد جهان باشد.