نسخه ای برای درمان ستاد ملی کرونا - مجله عکسفا

به گزارش خبرنگاران به نقل از روزنامه خبرنگاران؛ پیش از این هم رئیس جمهوری در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا از طرح تازه ای با نام طرح تحول مقابله با کرونا رونمایی نموده بود، طرحی که یک روز پس از اعلام آن در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا جزئیاتش از سوی امیرحسین قاضی زاده هاشمی عضو این ستاد اعلام شد. فارغ از این جزئیات که در گزارش پیش رو به آن پرداخته می گردد باید به ضرب الاجل تعیین شده از سوی رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا در اجرای طرح تحول هم اشاره نمود.

جایی که ابراهیم رئیسی ضرب الاجلی یک هفته ای برای نهایی کردن طرح تحول مقابله با کرونا تعیین نموده است چرا که رئیس جمهور معتقد است: تغییر این شرایط احتیاجمند اقدام جهادی و جهشی است. در فاصله زمانی کوتاهی که از توضیح برخی از جزئیات این طرح می گذرد برخی از کارشناسان گفته اند بیش از تدابیر احتاقتصادی مستتر در این طرح به ضمانت بالای اجرایی در آن احتیاج است تا بتوان بحران کنونی را به نوعی مدیریت کرد.

چرا که به باور آن ها این طرح تفاوت های گسترده ای با مصوبات گذشته ندارد، اما آنچه می تواند این طرح را از مصوبات پیشین در این راستا متفاوت کند نوع عملیاتی کردن تصمیمات است. نکته ای که اتفاقا براساس گفته های ابراهیم رئیسی محور اصلی طرح تحول در مقابله با کرونا خواهد بود. چرا که او اعلام نموده مدیریت کرونا با توصیه امکان پذیر نیست و باید از انفعال در نحوه مقابله با کرونا خارج شویم و رویکرد های فعالانه اتخاذ گردد.

طرح تحول مقابله با کرونا در یک نگاه

از جزئیات منتشر شده این طرح می توان متوجه این امر شد که طرح مورد نظر با موضوع در 4 حوزه تدوین شده است. آن طور که امیرحسین قاضی زاده هاشمی، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام نموده این طرح شامل بخش های واکسیناسیون، بازبینی شیوه نامه های بهداشتی، فرماندهی و نحوه عملکرد و تصمیم گیری و بعلاوه بسته اقتصادی، امنیتی و سیاسی است. هم از گفته های او و هم در سخنان ابراهیم رئیسی می توان به این نکته پی برد که در میان همین چهار بخش هم سهم واکسیناسیون عمومی بیشتر از بقیه محورهاست. قاضی زاده هاشمی معتقد است تمرکز رئیس جمهور بر تسریع فرایند واکسیناسیون است و ابراهیم رئیسی هم در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا نام کرد: در عین حمایت از فراوری داخلی واکسن، برای واردات واکسن از خارج هم از هیچ اقدامی فروگذار نخواهیم کرد. در این میان بسیاری از شهفرایندان هم نظرات خود را درباره جزئیات این طرح در فضای مجازی نام نموده اند. برخی از آن ها معتقدند علاوه بر 4 محور اصلی یکی از گزینه های مهم در پیشگیری از شرایط کنونی اصلاح زنجیره تجویز و تامین دارو های اصلی در بازار است.

آن ها می گویند زمانی می توان نام تحول بر طرح کنونی نهاد که به موضوعاتی همانند اصلاح نظام بیمه و حمایت اقتصادی از مبتلایان هم اشاره شده باشد. اهمیت این خواسته به واسطه دسترسی نامناسب مبتلایان به دارو های رمدسیویر، فاویپیراویر و سرم بیشتر به چشم می آید و علاوه بر کمیاب بودن این دارو ها در چند هفته اخیر، قیمت های نجومی اخذ شده برای تهیه آن ها از مبتلایان بسیار مورد توجه و انتقاد شهفرایندان قرار گرفته است.

تحول اول؛ تسریع در واکسیناسیون

امیرحسین قاضی زاده هاشمی در ارتباط با اولین بند از طرح تحول در مقابله با کرونا به موضوع واکسیناسیون عمومی اشاره نموده است. او که در استودیو شبکه خبر رسانه ملی حضور یافته بود، گفت: در این ایام کار مفصلی در چهار بخش اجرا شده که یک بخش واکسیناسیون است و نحوه چگونگی تامین واکسن از قبیل واردات، فراوری داخلی، نحوه تزریق و سرعت بخشیدن به واکسیناسیون را شامل می گردد به طوری که تمامی جمعیت هدف که در گام اول جمعیت بالای 18 سال است واکسینه شوند.

هر چند بازه زمانی تعیینی برای تسریع فرایند واکسیناسیون عمومی در توضیحات عضو ستاد ملی مقابله با کرونا نمی توان یافت، اما به باور بسیاری از کارشناسان تنها راه چاره چالش پیش رو تمرکز بر همین نکته است. نادر توکلی، معاون درمان ستاد ملی مقابله با کرونای تهران هم معتقد است هر چه پوشش واکسیناسیون عمومی گسترده تر گردد از مقدار موارد ابتلا و مرگ ومیر ها کاسته خواهد شد.

تازه ترین آمار واکسیناسیون که به وسیله وزارت بهداشت و درمان منتشر شده مربوط به آمار دیروز این وزارتخانه است که نشان می دهد تا دیروز مجموعا 13میلیون و 2245 نفر دوز اول واکسن کرونا را دریافت نموده اند و سه میلیون و 146 هزار و 130 نفر پیروز به دریافت دوز دوم شده اند. حمید سوری، اپیدمیولوژیست دراین باره به جام جم می گوید زمانی می توانیم به تاثیر واکسیناسیون در مقدار ابتلا برسیم که شاهد حجم بالاتری از واکسیناسیون در کشور باشیم. به گفته او رسیدن به ایمنی جمعی بر اساس استناد های پزشکی به معنای واکسینه کردن حداقل 70 درصد از جمعیت است، اما باید این نکته را در نظر داشت که وقتی امکان چنین کاری را در یک بازه کوتاه نداریم همزمان باید از شیوه های دیگر مدیریت مهار کرونا هم استفاده کنیم.

تحول دوم؛ بازبینی شیوه نامه ها

588 قربانی در یک روز آنقدر تلخ است که نتوان حتی به توصیه های گذشته دل خوش کرد، سهم مرکز از این تعداد دیروز 162 قربانی بود. یکی از تفاوت های عجیب موج پنجم فراگیری در ایران این است که با بالارفتن تعداد قربانیان روزانه هراس عمومی از ابتلا بر خلاف گذشته بالا نرفته و همچنان شاهد کاهش رعایت پروتکل های بهداشتی از سوی مردم و البته نهاد ها و اداره ها هستیم.

برای این امر هم دلایل بسیاری نام شده؛ از خستگی مردم در رعایت و بی تاثیری احتاقتصادی آن به لحاظ روانی گرفته تا شروع و شتاب واکسیناسیون عمومی که برخی معتقدند نوعی امنیت کاذب برای شهفرایندان ایجاد نموده است. دومین محور مورد اشاره در طرح تحول مقابله با کرونا بر همین موضوع تمرکز دارد. قاضی زاده هاشمی دراین باره گفت: محور دوم، بازبینی شیوه نامه های بهداشتی، قرنطینه، تردد مردم در داخل کشور، مشاغل حساس و رنگ بندی ها است.

حمید سوری به نام همه گیرشناس دراین باره به ما می گوید: یکی از موارد ثابت در مدیریت مهار اپیدمی تغییرنکردن شیوه نامه هاست. به این مفهوم که حضور نیافتن در تجمعات به ویژه در موج کنونی -که ویروس دلتا سرایت پذیری بسیار بالاتری دارد- می تواند به نام یک راه چاره موثر باشد، اما آنچه عملا شاهد آن هستیم برخورد منفعلانه نهاد ها و سازمان ها در رعایت همین نکته لازم است.

علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم در رابطه با محور دوم این طرح معتقد است این نکته روی کاغذ بسیار امیدوارانه است، اما باید نحوه اجرایی شدن این گزینه را به چشم ببینیم. او می گوید: شهر تهران اخیرا یک هفته تعطیل بود، اما آیا واقعا شهر تعطیل بود؟ آیا جاده ها بسته شد تا مردم به مسافرت نفرایند؟ خیر، هیچ یک از این موارد انجام نشد.

فقط نام تعطیلی فایده ندارد، بلکه باید قوانین مربوط به آن را هم کاملا اجرا کنیم. من صددرصد موافق تعطیلی هستم، اما این تصمیم باید به صورت کامل اجرا گردد و تمهیدات آن هم تعیین باشد. با توجه به گفته های این دو کارشناس اگر ستاد ملی مقابله با کرونا در اجرای محور دوم طرح تحول پیروز باشد گام بزرگی در تغییر شرایط کنونی برداشته است.

تحول سوم؛ فرماندهی و نحوه عملکرد

در همه زمینه ها اگر احتیاجی به تحول وجود نداشته باشد در نوع فرماندهی و نحوه عملکرد این مهم بسیار احساس می گردد. این نظر بسیاری از کارشناسان بهداشتی طی 18 ماه گذشته بوده است. لیست گلایه های جامعه پزشکی از نحوه مدیریت کنترل این بیماری در دوره اپیدمی آنقدر بلندبالا است که احتیاجی به مصداق های فراوان آن نباشد.

از بی توجهی به تردد و تجمع ها بگیرید تا تصمیم عجیب صدور مجوز سفر های نوروزی که با مخالفت شدید وزارت بهداشت همراه بود. همین موضوع در محور سوم طرح تحول مورد اشاره ستاد ملی مقابله با کرونا قرار گرفته است. قاضی زاده هاشمی با اشاره به ضمانت اجرایی این تصمیم ها نام کرد: یکی از موضوع ها، بازبینی نحوه مدیریت و فرماندهی ستاد ملی مقابله با کروناست یعنی بخشی از این طرح کارآمدسازی ستاد ملی مقابله با کرونا و مصوبات آن است که مصوبات باید واقعی و دقیق متناسب با امکانات و الزامات اجتماعی انجام گردد، ولی زمانی که مصوب شد ساز و کار اعمال نظارت میدانی درست بر آن وجود داشته باشد و اگر کار دستگاهی به درستی انجام نمی گردد به وسیله دبیرخانه به ستاد ملی مقابله با کرونا گزارش می گردد و برخورد لازم از سوی رئیس جمهور با آن ها انجام خواهد شد.

این موضوع جزو پرتکرارترین مطالبه های کارشناسان این حوزه بوده است، حمید سوری هم معتقد است این نکته بار ها و بار ها از زبان متخصصان این امر گوشزد شده که برترین قوانین مهار کرونا وقتی کارگشاست که نظارتی بر حسن اجرای آن در میان باشد.

نادر توکلی، معاون درمان ستاد ملی مقابله با کرونای تهران هم معتقد است: در بحران کنونی بیش از آنچه به شیوه نامه های تازه ای در رابطه با مهار کرونا احتیاج داشته باشیم به اراده ای برای عملیاتی شدن این شیوه نامه ها احتیاجمندیم. از حجم بالای انتقاد به عملکرد اجرایی دولت دوازدهم در راه مقابله با کرونا در فضای مجازی هم می توان به این نکته پی برد که بیش از هر سه محور دیگر در طرح تحول مقابله با کرونا تغییر در نوع فرماندهی و نحوه عملکرد مدیریت این بیماری در شرایط کنونی می تواند به فاجعه در حال وقوع سرانجام دهد.

تحول چهارم؛ بسته اقتصادی، امنیتی و سیاسی

یکی از مهم ترین انتقاد ها به مدیریت مهار اپیدمی در همان شروع دوره فراگیری گلایه از قرنطینه نشدن شهر هایی بود که در شرایط قرمز قرار می گیرند. از همان ابتدا هم بحث هایی پیرامون این موضوع پیش آمد که قرنطینه شهر ها به دلایل سیاسی، امنیتی و مهم تر از همه اقتصادی امکان پذیر نیست.

این دلایل نه تن ها در موضوع قرنطینه که در رابطه با اعمال محدودیت مشاغل در موج های بعدی هم تکرار شد. حالا محور چهارم طرح تحول مقابله با کرونا با تمرکز بر این موضوع تدوین شده است. امیرحسین قاضی زاده هاشمی در توضیح این بند از طرح گفت: محور چهارم این طرح شامل بسته اقتصادی، امنیتی و سیاسی است که در حوزه کرونا اتفاق می افتد، چون برخی مشاغل از کرونا صدمه دیدند و یکسری مشاغل نو ایجاد شده و علاوه بر آن تغییرات در سبک زندگی آنالیز خواهد شد.

درباره چگونگی اجرای این بند از طرح تحول جزئیات دیگری در دست نیست، تنها اشاره را می توان از زبان قاضی زاده هاشمی شنید که بیان کرد: در بخش بسته اقتصادی کرونا برنامه ریزی هایی شده است.، اما از آنجا که به وسیله رئیس جمهور ضرب الاجلی یک هفته ای تعیین شده می توان امیدوار بود جزئیات هر چهار محور طرح تحول به زودی در دسترس شهفرایندان قرار گیرد.

کرونا، فعلا بار سفر نمی بندد

رکوردزنی در تعداد قربانیان روزانه، شرایط وخیم بسیاری از شهرها، خستگی و سرانجام یافتن تاب آوری کادر درمان و کمبود های بسیار در مراکز درمانی حتما از دلایل اولیه شکل گیری طرح تحول مورد اشاره به وسیله ستادملی مقابله با کروناست.

اما سوال اساسی این است با اجرای این طرح بنا به وعده رئیس جمهور از هفته آینده تاثیرات این طرح را چه زمانی می توانیم در جامعه پیرامونی مان به چشم ببینیم؟

قاضی زاده هاشمی در پاسخ به این پرسش گفت: کرونا پدیده ای عالمگیر است و باید زنجیره انتقال بیماری در تمام کشور ها قطع گردد، یعنی حداقل شش و نیم تا هفت میلیارد نفر از جمعیت جهان واکسینه شوند و جهان حداقل سه تا پنج سال با این پدیده درگیر است، ولی ما در پی این هستیم که مرگ و میر را به شدت کاهش دهیم و زندگی عادی مردم ساماندهی گردد.

این پرسش از جایی مهم تر به نظر می رسد که بدانیم با توجه به روز های تعطیل پیش رو احتمالا باید در انتظار موج تازه ای از کرونا باشیم؛ بنابراین نمی توان به کاهش یکباره ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا امیدوار بود، چراکه رسیدن به این مهم در گرو همکاری شهفرایندان و مدیریت درست مسؤولان است؛ مساله ای که حدود 18 ماه گذشته به درستی اجرا نشده و اصلاح آن هم به زمان احتیاج دارد.